จ่อคลอดประกาศกระทรวงห้ามตั้งโรงงานริมเจ้าพระยา

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 35 ฉบับที่ 3,036 วันที่ 19 – 21 มีนาคม พ.ศ. 2558

กระทรวงอุตสาหกรรม จ่อคลอดประกาศกระทรวงฯ ห้ามตั้งโรงงานทุกประเภทและทุกขนาดในระยะห่าง 100 เมตร ริมแม่น้ำเจ้าพระยา เว้นแต่ขยายได้ในพื้นที่เดิม ปล่อยน้ำทิ้งได้ไม่เกินที่ขออนุญาต ขณะที่ระยะห่างเกินกว่า 100-500 เมตร ตั้งโรงงานได้แต่ต้องนำน้ำทิ้งกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ได้ทั้งหมด คาดมีผลในอีก 1-2 เดือนนี้ รอเพียงกฤษฎีกาพิจารณาก่อนส่งเรื่องกลับให้ “จักรมณฑ์” ลงนาม

นายพสุ โลหารชุน อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม(กรอ.) เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า เมื่อช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา คณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบในการแก้ไขกฎกระทรวง ออกตามความในพ.ร.บ.โรงงาน พ.ศ. 2535 เพื่อให้อำนาจรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ไปออกประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมว่าด้วยการกำหนดทำเลที่ไม่เหมาะสมสำหรับการตั้งหรือขยายโรงงานอุตสาหกรรม จำพวกที่ 3 ในพื้นที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยา ซึ่งขณะนี้ประกาศกระทรวงดังกล่าวอยู่ระหว่างการพิจารณาของกฤษฎีกา คาดว่าจะส่งกลับมากระทรวงอุตสาหกรรมได้ภายใน 1-2 เดือน เพื่อให้นายจักรมณฑ์ ผาสุกวนิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมลงนามประกาศได้

ทั้งนี้ เพื่อเป็นการป้องกันและอนุรักษ์แม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งเป็นแม่น้ำสายหลักของประเทศ ที่เป็นแหล่งรองรับความสกปรกจากแหล่งกำเนิดต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นภาคชุมชน ภาคเกษตรกรรม และภาคอุตสาหกรรม ไม่ให้ได้รับการปนเปื้อนจากมลพิษเพิ่มมากขึ้นจากที่เป็นอยู่ โดยเฉพาะการควบคุมปล่อยน้ำทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรม

สำหรับประกาศกระทรวงดังกล่าวจะใช้บังคับกับพื้นที่ที่อยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาใน 10 จังหวัด ได้แก่ นครสวรรค์ อุทัยธานี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง พระนครศรีอยุธยา นนทบุรี ปทุมธานี สมุทรปราการ และกรุงเทพมหานครเป็นท้องที่ที่ไม่เหมาะสมกับการตั้งหรือขยายโรงงานอุตสาหกรรมทุกประเภทและทุกขนาดในระยะ 100 เมตร จากริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาถึงแนวเขตพื้นที่ประกอบการโรงงาน เว้นแต่เป็นการขยายโรงงานในพื้นที่เดิมที่มีการระบายน้ำทิ้งไม่มากกว่าน้ำทิ้งที่ได้รับอนุญาตไว้เดิม

ขณะที่การตั้งโรงงานในระยะมากกว่า 100-500 เมตร จากริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยากำหนดเป็นพื้นที่ที่ไม่เหมาะสมกับการตั้งหรือขยายโรงงานทุกประเภท ชนิดหรือขนาดเดียวกัน ยกเว้นแต่เป็นการตั้งโรงงานที่มีระบบบำบัดน้ำเสียที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถบำบัดน้ำเสียที่เกิดจากกระบวนการผลิตและนำกลับมาใช้ประโยชน์ได้ทั้งหมด หรือมีระบบเก็บกักที่สามารถเก็บกักน้ำทิ้งทั้งหมด โดยไม่ซึมลงสู่แหล่งน้ำใต้ดิน หรือเป็นการขยายโรงงานที่ไม่มีการระบายน้ำทิ้งมากกว่าปริมาณน้ำทิ้งที่ได้รับอนุญาตไว้เดิม

นายพสุกล่าวอีกว่า สำหรับการกำหนดระยะที่ตั้งของโรงงานริมแม่น้ำเจ้าพระยาดังกล่าว ที่ผ่านมาได้ทำการศึกษา และผ่านการรับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วนตลอดระยะเวลา 1 ปี ที่ผ่านมาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ซึ่งประกาศดังกล่าว จะไม่มีผลใช้บังคับกับพื้นที่จัดสรรเพื่อการอุตสาหกรรมที่ได้รับอนุญาตไว้ก่อนวันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ เช่น เขตประกอบอุตสาหกรรมตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน เขตอุตสาหกรรมตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน พื้นที่จัดสรรเพื่อการอุตสาหกรรมตามกฎหมายว่าด้วยการการจัดสรรที่ดิน และนิคมอุตสาหกรรมที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายว่าด้วยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย(กนอ.) รวมทั้งไม่ใช้บังคับกับโรงงานปรับคุณภาพของเสียรวมที่รับเฉพาะน้ำเสียจากชุมชน

โดยกฎกระทรวงฉบับนี้ จะเป็นการช่วยแก้ปัญหาการลักลอบทิ้งน้ำเสียลงแม่น้ำเจ้าพระยาจากต้นทางได้ แม้ว่าที่ผ่านมา กรอ.จะมีมาตรการที่เข้มงวดในการเฝ้าติดตามการลักลอบทิ้งน้ำเสียก็ตาม โดยการติดตั้งเครื่องตรวจวัดออนไลน์กับโรงงานที่มีน้ำเสียในกระบวนการผลิตค่อนข้างมากกว่า 100 แห่งไปแล้วก็ตาม แต่หากสามารถคุมการตั้งโรงงานตั้งแต่ต้นทางได้ น่าจะเป็นทางออกที่ดีกว่า