การขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียนและสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน

การขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียนและสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน
15 มี.ค. 2568

ตามที่ได้ประกาศใช้บังคับ พระราชบัญญัติสถาปนิก (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2566 เมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2566 ซึ่งในพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวมีการบัญญัติเกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมตามความตกลงระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคี เช่น กำหนดบทนิยามของ สถาปนิกขึ้นทะเบียน และ สถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน กำหนดวัตถุประสงค์ของสภาสถาปนิก ตามมาตรา 7 (7/1) ดำเนินการให้เป็นไปตามความตกลงระหว่างประเทศเกี่ยวกับวิชาชีพสถาปัตยกรรมที่ประเทศไทยเป็นภาคี กำหนดให้สภาสถาปนิกมีอำนาจและหน้าที่ ตามมาตรา 8 (6/1) ปฏิบัติหน้าที่ตามความตกลงระหว่างประเทศเกี่ยวกับวิชาชีพสถาปัตยกรรมที่ประเทศไทยเป็นภาคี โดยคำนึงถึงผลประโยชน์ที่ประเทศไทยพึงได้รับ และมีการกำหนดในมาตรา 49/1 ให้คณะกรรมการสภาสถาปนิกประกาศกำหนดเกี่ยวกับคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียน ฯลฯ สำหรับ สถาปนิกขึ้นทะเบียน และ สถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน

บัดนี้มีกฎหมายลูกที่เกี่ยวข้องซึ่งออกตามมาตรา 49/1 ประกาศใช้บังคับแล้ว ได้แก่ ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิก เรื่อง คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของสถาปนิกอาเซียน หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียน อายุการขึ้นทะเบียน การพักใช้การขึ้นทะเบียน และการเพิกถอนการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียน พ.ศ. 2568 และ ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิก เรื่อง คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียน อายุการขึ้นทะเบียน การพักใช้การขึ้นทะเบียน และการเพิกถอนการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน พ.ศ. 2568

ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับแรกเป็นเรื่องของการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกขึ้นทะเบียน ซึ่งจะทำให้ผู้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุมของไทยสามารถไปประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมในประเทศที่เป็นภาคีตามความตกลงระหว่างประเทศได้ โดยตามประกาศฉบับนี้คือการขึ้นทะเบียนเป็น “สถาปนิกอาเซียน” ซึ่งเป็นไปตาม “ข้อตกลงยอมรับร่วมของอาเซียนด้านบริการสถาปัตยกรรม” (ASEAN Mutual Recognition Arrangement, MRA) ซึ่งเป็นความตกลงที่ประเทศไทยร่วมลงนามมาตั้งแต่วันที่ 19 พฤศจิกายน 2550 และสภาสถาปนิก ในฐานะตัวแทนของผู้ประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมในประเทศไทยเป็นผู้ปฏิบัติให้เป็นไปตาม MRA ดังกล่าวโดยได้มีการขึ้นทะเบียนสถาปนิกอาเซียนมาแล้วตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 ตาม ประกาศสภาสถาปนิก เรื่องการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียน พ.ศ. 2556 จนเมื่อพระราชบัญญัติสถาปนิก (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2566 ใช้บังคับ และประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกเรื่องสถาปนิกอาเซียนฉบับนี้เป็นการออกใช้บังคับโดยอาศัยอำนาจตามมาตรา 49/1 จึงเท่ากับมีกฎหมายรองรับที่ชัดเจน

ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับนี้ ให้ยกเลิก ประกาศสภาสถาปนิก เรื่องการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียน พ.ศ. 2556 และกำหนดให้สถาปนิกอาเซียนที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากสภาสถาปนิกไว้แล้ว เป็นสถาปนิกอาเซียนตามประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับใหม่นี้ ส่วนข้อกำหนดต่างๆ ในประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับนี้มีสาระสำคัญไม่แตกต่างจากเดิมเนื่องจากเป็นไปตามที่กำหนดใน MRA เป็นส่วนใหญ่ เพียงแต่ได้ปรับปรุงให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติฯ

ส่วนประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับที่สองเป็นเรื่องของการขึ้นทะเบียน”สถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน” ซึ่งหมายถึงสถาปนิกต่างชาติที่มาขึ้นทะเบียนเพื่อประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมในประเทศไทยตามที่มีข้อตกลงระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคี ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับนี้ใช้บังคับเป็นการทั่วไปสำหรับความตกลงระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคีทุกความตกลง ทั้งที่มีอยู่ในปัจจุบันและอาจมีเพิ่มขึ้นในอนาคต โดยได้ระบุความตกลงระหว่างประเทศที่ให้ใช้ข้อกำหนดตามประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกฉบับนี้ไว้ในเอกสารแนบท้ายประกาศ ซึ่งปัจจุบันมีเพียง ข้อตกลงยอมรับร่วมของอาเซียนด้านบริการสถาปัตยกรรม เท่านั้น

ส่วนหลักเกณฑ์ในการประกอบวิชาชีพของสถาปนิกต่างชาติในประเทศไทย ซึ่งปัจจุบันมี ประกาศสภาสถาปนิก เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียนเพื่อการปฏิบัติวิชาชีพร่วมกันระหว่างสถาปนิกไทยกับสถาปนิกต่างด้าว พ.ศ. 2556 ก็คงจะมีการปรับปรุงแก้ไขให้สอดคล้องกับประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิกสองฉบับนี้ต่อไป

ข่าวที่เกี่ยวข้อง: การขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียน https://asa.or.th/laws/news20131017/

ดาวน์โหลด:
1. ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิก เรื่อง คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของสถาปนิกอาเซียน หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียน อายุการขึ้นทะเบียน การพักใช้การขึ้นทะเบียน และการเพิกถอนการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกอาเซียน พ.ศ. 2568
2. ประกาศคณะกรรมการสภาสถาปนิก เรื่อง คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขึ้นทะเบียน อายุการขึ้นทะเบียน การพักใช้การขึ้นทะเบียน และการเพิกถอนการขึ้นทะเบียนเป็นสถาปนิกต่างชาติขึ้นทะเบียน พ.ศ. 2568