APERTURE HOUSE บ้าน-ช่อง-แสง

ช่องเปิด คือ องค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญอย่างหนึ่งในการออกแบบอาคาร นอกจากการใช้งานในแง่แสงสว่างและการระบายอากาศแล้ว บ่อยครั้งสถาปนิกยังคํานึงถึงการออกแบบช่องเปิดที่สามารถสร้างความสัมพันธ์ทั้งภายนอกและภายในอาคารให้เชื่อมโยงกัน

บ้าน-ช่อง-แสง (หรือที่คุ้นหูในชื่อบ้านเปา) การันตีด้วย รางวัล Gold Medal Awards ของสมาคมสถาปนิกสยาม (ASA) ประจำปี 2559 คุณชนาสติ ชลศึกษ์ จาก Stu/D/O Architects บริษัทผู้ออกแบบได้ขยายความเกี่ยวกับช่องเปิดที่เน้นในเรื่องแสงและเงา อันเป็นเอกลกัษณ์ของบ้านหลังนี้และกลายเป็นผลงานที่ได้รับความนิยมในวงกว้าง

“ถ้าถามถึงคอนเซ็ปต์โดยรวมของบ้าน เริ่มต้นมาจากเจ้าของบ้านเองซึ่งเป็นภูมิสถาปนิกและเป็นดีไซเนอร์ที่ เชี่ยวชาญด้านการถ่ายภาพด้วย เราจึงแตกความคิดออกมาในเรื่องเฟรม มุมมอง แสงและเงา เลยนึกถึงศัพท์ที่ใช้ในวงการถ่ายภาพคือ Aperture หมายถึง รูรับแสงของกล้องถ่ายรูป และคําว่า ‘ช่องแสง’ ยังเอามาเล่นกับคําว่า‘บ้านช่อง’เลยเป็นที่มาของรูปแบบอาคาร คือ เล่นกับช่องว่างและช่องเปิด”

“ส่วนรายละเอียดของช่องแสงที่ว่านี้เรานึกถึงโบสถ์ รงช็อง(Ronchamp) ของสถาปนิกชาวฝรั่งเศส เลอ คอร์บูซิเยร์ (Le Corbusier) ที่ออกแบบช่องเปิดให้เป็น Cube ลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมคางหมู คือ กรอบด้านนอกจะแคบและขยายกว้างขึ้นเมื่อเข้าสู่ภายใน เพื่อให้แสงเวลากลางวันที่สาดเข้ามาในโบสถ์มีเอ็กเฟ็กต์ที่นุ่มนวล แต่โปรเจ็กต์ของเรานี้กลับกัน ช่องเปิดที่เป็น Cube จะถ่างขยายกว้างออกสู่ภายนอก เราอยากให้แสงที่สาดเข้ามาในบ้านมีความคมชัด ขณะที่ตอนกลางคืนแสงที่ออกจากตัวบ้านมีความนุ่มนวล”

การออกแบบบ้าน-ช่อง-แสง ยังคํานึงถึงขนาดและสัดส่วนของช่องเปิด โดยช่องเปิดแต่ละบล็อกเมื่อมองจากภายนอกจะมีขนาดเท่ากันแต่กลับกันหากมองจากภายในจะมีขนาดแตกต่างกันไป บล็อกช่องที่เปิดปเป็น          เอกลักษณ์ของบ้านนี้จึงได้ผลลพัทธ์ทั้งแสงเงาและความหลากหลายน่าสนใจ (Variation) ไปพร้อมกัน