ประกาศกระทรวงมหาดไทยออกตามกฎกระทรวงกำหนดฐานราก วัสดุ การออกแบบโครงสร้าง

ประกาศกระทรวงมหาดไทยออกตามกฎกระทรวงกำหนดฐานราก วัสดุ การออกแบบโครงสร้าง
30 สิงหาคม 2567

ตามที่ได้มีการออกกฎกระทรวงควบคุมอาคารสามฉบับได้แก่ กฎกระทรวงกำหนดฐานรากของอาคารและพื้นดินที่รองรับอาคาร พ.ศ. 2566 กฎกระทรวงกำหนดวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างอาคารประเภทควบคุมการใช้ พ.ศ. 2566 และ กฎกระทรวงกำหนดการออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร พ.ศ. 2566 ซึ่งจะมีผลใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด 180 วันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป ซึ่งกฎกระทรวงสองฉบับแรกมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2567 และฉบับที่สามมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 5 มีนาคม 2567 และทำให้มีผลเป็นการยกเลิก กฎกระทรวง ฉบับที่ 6 (พ.ศ. 2527) ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 รวมทั้งฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติมแล้วนั้น

กฎกระทรวงสามฉบับนี้มีข้อกำหนดหลายข้อที่มีการกำหนดว่าให้เป็นไปตามที่รัฐมนตรีโดยคำแนะนำของคณะกรรมการควบคุมอาคารประกาศกำหนด ซึ่งอาจเป็นรายละเอียด ค่ามาตรฐาน หรือวิธีการออกแบบและคำนวณ ในเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง บัดนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย โดยคำแนะนำของคณะกรรมการควบคุมอาคาร ได้ออกประกาศกระทรวงมหาดไทยที่เกี่ยวเนื่องมาจากกฎกระทรวงสามฉบับดังกล่าว ประกอบด้วย

1) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร (ลงวันที่ 2 สิงหาคม 2567)

2) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดฐานรากของอาคารและพื้นดินที่รองรับอาคาร (ลงวันที่ 2 สิงหาคม 2567)

3) ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุและผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการก่อสร้างอาคารประเภทควบคุมการใช้ (ลงวันที่ 2 สิงหาคม 2567)

ทั้งสามฉบับประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 30 สิงหาคม 2567 โดยให้ใช้บังคับนับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

1. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร

ประกาศกระทรวงมหาดไทยฉบับนี้ประกอบไปด้วยหมวดต่างๆ ได้แก่ หมวด 1 ข้อกำหนดการออกแบบและคำนวณโครงสร้างอาคาร หมวด 2 วิธีการออกแบบและคำนวณโครงสร้างอาคาร หมวด 3 น้ำหนักบรรทุก หมวด 4 แรงลม หมวด 5 แรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหว หมวด 6 วัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร และ หมวด 7 การทนไฟของวัสดุก่อสร้าง โดยท้ายประกาศมีส่วนผนวก ได้แก่ ผนวก ก แผนที่ความเร็วลมอ้างอิง และ ผนวก ข รายชื่อจังหวัดที่อยู่ภายใต้บังคับของกฎกระทรวงกำหนดการรับน้ำหนัก ความต้านทาน ความคงทนของอาคาร และพื้นดินที่รองรับอาคารในการต้านทานแรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหว พ.ศ. 2564

วิธีการออกแบบและคำนวณโครงสร้างอาคารและส่วนต่างๆ ของอาคาร โดยทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างไม้ โครงสร้างเหล็กชนิดต่างๆ กำแพงรับแรง คอนกรีตเสริมเหล็กและคอนกรีตอัดแรง กำหนดให้ใช้มาตรฐานการออกแบบของกรมโยธาธิการและผังเมืองหรือของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ หรือตามมาตรฐานอื่นที่ได้รับการยอมรับทั่วไปซึ่งผ่านการเห็นชอบของคณะกรรมการควบคุมอาคาร ส่วนหากจะใช้วิธีการออกแบบและคำนวณอื่นก็สามารถกระทำได้ แต่จะต้องมีเอกสารรับรองวิธีการออกแบบและคำนวณจากสถาบันที่เชื่อถือได้

2. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดฐานรากของอาคารและพื้นดินที่รองรับอาคาร

ประกาศฉบับแรกนี้เป็นการกำหนดรายละเอียดด้านเทคนิคเกี่ยวกับการออกแบบและคำนวณเพื่อก่อสร้างฐานรากของอาคารและพื้นดินที่รองรับอาคาร ประกอบด้วยหมวดต่างๆ ได้แก่ หมวด 1 บททั่วไป หมวด 2 การออกแบบฐานรากแผ่ หมวด 3 เสาเข็มคอนกรีตหล่อสำเร็จ หมวด 4 เกณฑ์การทดสอบกำลังแบกทานของดินฐานรากและแรงต้านทานของเสาเข็ม หมวด 5 กำแพงกันดิน โดยท้ายประกาศมีส่วนผนวกที่แสดงรายละเอียดเกี่ยวกับการทดสอบกำลังแบกทานของดินฐานรากสำหรับฐานรากแผ่ และการทดสอบแรงต้านทานของเสาเข็ม

การออกแบบและคำนวณที่แตกต่างไปจากที่กำหนดในประกาศนี้สามารถกระทำได้แต่จะต้องมีเอกสารรับรองวิธีการออกแบบและคำนวณจากสถาบันที่เชื่อถือได้ โดยผู้ออกแบบต้องเป็นผู้ลงนามประกอบการขออนุญาต

3. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุและผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการก่อสร้างอาคารประเภทควบคุมการใช้

ข้อกำหนดในประกาศฉบับนี้ เป็นเรื่องของวัสดุและผลิตภัณฑ์ที่จะนำมาใช้ในการก่อสร้างอาคารประเภทควบคุมการใช้ตามมาตรา 32 ได้แก่ วัสดุตกแต่งอาคารประเภทต่างๆ ซึ่งแยกเป็น วัสดุตกแต่งผิวภายใน (ไม่รวมพื้น) วัสดุตกแต่งผิวพื้นภายใน วัสดุตกแต่งผิวภายนอก และผนังภายนอก แบ่งออกเป็นหมวดต่างๆ ได้แก่ หมวด 1 บททั่วไป หมวด 2 ชนิดของวัสดุและการใช้ หมวด 3 การทดสอบ หมวด 4 การออกแบบและคำนวณ และบทเฉพาะกาล โดยท้ายประกาศมีส่วนผนวก ได้แก่ ผนวก ก ชนิดวัสดุตกแต่งอาคารที่เป็นวัสดุไม่ติดไฟ (non-combustible material) ผนวก ข ชนิดวัสดุติดไฟ (combustible material) และประเภทของวัสดุ (class) สำหรับใช้เป็นวัสดุตกแต่งผิวภายใน ผนวก ค ชนิดวัสดุติดไฟ (combustible material) และประเภทของวัสดุ (class) สำหรับใช้เป็นวัสดุตกแต่งผิวพื้นภายใน

สมบัติที่สำคัญของวัสดุตกแต่งอาคารที่มีการกำหนดในกฎกระทรวงและประกาศฉบับนี้ คือสมบัติการติดไฟ มีการกำหนดวัสดุสามัญที่ถือเป็นวัสดุไม่ติดไฟและวัสดุติดไฟไว้ใน ผนวก ก และผนวก ข ตามลำดับ วัสดุอื่นๆ ต้องผ่านการทดสอบการไม่ติดไฟของวัสดุตามมาตรฐานการทดสอบที่กำหนดในประกาศนี้ โดยได้กำหนดหลักเกณฑ์ในการแบ่งชนิดของวัสดุตกแต่งผิวภายใน(ไม่รวมพื้น)ที่เป็นวัสดุติดไฟ จากค่าดรรชนีการลามไฟและค่าดรรชนีการกระจายควัน แยกเป็นประเภท (Class) A, B และ C และหลักเกณฑ์ในการแบ่งชนิดของวัสดุตกแต่งผิวพื้นภายในที่เป็นวัสดุติดไฟ แยกเป็นประเภท (Class) I และ II โดยมีการกำหนดประเภทขั้นต่ำที่ใช้ได้ของวัสดุตกแต่งผิวภายในที่เป็นวัสดุติดไฟ และวัสดุตกแต่งผิวพื้นภายในที่เป็นวัสดุติดไฟ สำหรับอาคารควบคุมการใช้ประเภทต่างๆ ที่สามารถนำมาใช้ในพื้นที่(ที่มีความต้องการด้านการกันไฟ)ต่างๆกัน

สำหรับวัสดุตกแต่งผิวภายนอกและผนังภายนอก กำหนดให้ต้องเป็น วัสดุไม่ติดไฟ หรือวัสดุประเภท (Class) A หรือ B หรือเป็นวัสดุที่ผ่านการทดสอบแล้วว่ามีการปลดปล่อยความร้อนไม่เกิน 8,140 กิโลจูลต่อกิโลกรัม ส่วนกรณีการใช้แผ่นโลหะคอมโพสิตเป็นวัสดุตกแต่งผิวภายนอกหรือผนังภายนอก กำหนดให้จะต้องมีแกนกลางหรือไส้กลางเป็นวัสดุประเภท A หรือ B ที่ไม่ลามไฟและไม่กระจายควันอย่างรวดเร็ว และห้ามใช้พลาสติกประเภทโฟมเป็นแกนกลางหรือไส้กลาง นอกจากนี้ กรณีที่ใช้กระจกเป็นวัสดุตกแต่งผิวภายนอกหรือผนังภายนอก ได้กำหนดให้ผ่านการทดสอบว่ามีปริมาณการสะท้อนแสงแบบกระจกไม่เกินร้อยละ 30

ประกาศฉบับนี้ยังได้กำหนดเกี่ยวกับแผ่นยิปซัมและการติดตั้งแผ่นยิปซัมเอาไว้อย่างค่อนข้างละเอียด มีการกำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับวิธีการทดสอบต่างๆ และในส่วนของการออกแบบและคำนวณมีการกำหนดเรื่องกระจกที่ใช้เป็นพื้นทางเดินหรือพื้นบันไดไว้ด้วย

ดาวน์โหลด:
cba/ma/ma67-03.pdf
cba/ma/ma67-04.pdf
cba/ma/ma67-05.pdf

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
กฎกระทรวงควบคุมอาคารกำหนดการออกแบบโครงสร้างอาคาร
กฎกระทรวงควบคุมอาคารกำหนดฐานรากและพื้นดินที่รองรับอาคาร
กฎกระทรวงควบคุมอาคารกำหนดวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้าง